Ngày nay, khi các hình thức đào tạo ở bậc đại học đang được xâydựng theo chiều hướng ngày càng cải tiến, sinh viên có thể tiếp cận kiến thức lý luậnvà kiến thức thực tiễn thông qua nhiều cách thức phong phú, đa dạng. Trong đó, thựchiện nghiên cứu khoa học được đánh giá là phương pháp hiệu quả để sinh viên mởrộng vốn kiến thức cũng như vốn kỹ năng mềm của bản thân; là cơ hội để sinh viên áp dụng những kiến thức lý thuyết đã học vào việc giải quyết những vấn đề thực tiễn.Nghiên cứu khoa học không chỉ cung cấp cho sinh viên cơ hội tiếp cận với lĩnh vực chuyên môn yêu thích, mà còn tạo cho sinh viên một tác phong làm việc khoa học, rèn luyện cho sinh viên cách nhìn nhận vấn đề một cách khách quan, tiếp cận từnhiều phía.

Nghiên cứu khoa học trong sinh viên không đòi hỏi kết quả nghiên cứu phải cao siêu, có tầm vóc…Mục tiêu chính của nghiên cứu khoa học ở bậc đại học là trang bị cho sinh viên các kiến thức, kỹ năng nghiên cứu khoa học độc lập để hỗ trợcho hoạt động học tập, chuẩn bị cho sinh viên hành trang tốt nhất sau khi ra trường. Hoạt động nghiên cứu khoa học với nhiều hình thức khác nhau như viết tiểu luận, báo cáo thực tập, làm khóa luận, làm đề tài nghiên cứu… mang lại những ý nghĩa thiết thực cho sinh viên:

1. Nghiên cứu khoa họcgiúp sinh viên bổ sung những kiến thức không được học trong chương trình chính khóa, lấp đầy những kiến thức về đời sống xã hội để làm giàu vốn sống cho bản thân. Trong quá đi khảo sát hay thực tế, các bạn sẽ phải vận dụng những kỹnăng ít khi dùng đến, qua đó bạn hiểu sâu hơn hơn vềnhững điều còn bỏ ngỏ ở giảng đường hay những bài học trong sách.

2. Giúp sinh viên đào sâu hơn những kiến thức được học. Nghiên cứu khoa học sẽ phát huy khả năng phân tích, đánh giá, liên tưởng, kết hợp với những điều mới để giải quyết những vấn đề đang quan tâm, thắc mắc… từ một vấn đề sẽ mở rộng ra nhiều vấn đề làm phong phú kiến thức cũng như vốn sống chúng ta.

3. Giúp sinh viên có kinh nghiệm viết báo cáo, chuyên đề tốt nghiệp sau này. Những kinh nghiệm này thực sự bổ ích cho sinh viên năm cuối và khi rời ghế nhà trường đi làm. Cao hơn là những luận văn thạc sĩ hoặc luận án tiến sĩ…

Đồng thời, hoạt động NCKH giúp sinh viên rèn khả năng tư duy sáng tạo, khả năng phê phán, bác bỏ hay chứng minh một cách khoa học những quan điểm nào đó, rèn kỹ năng phân tích, tổng hợp kiến thức, khả năng tư duy logic, xây dựng tinh thần hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau.

Ý thức được vai trò và lợi ích từ hoạt động NCKH, sinh viên khoa Lịch sử đã tích cực tham gia, tuy kết quả mang lại chưa cao nhưng đó là động lực phấn đấu cho những năm học tiếp theo. Năm 2017, đại diện cho sinh viên các ngành trong toàn khoa có 03 sinh viên được khen thưởng tại Hội nghị tổng kết hoạt động NCKH, trong đó Chi bộ HVSV có 2 đồng chí đạt giải khuyến khích, đó là đồng chí Nguyễn Thị Thịnh và đồng chí Cao Thị Nga. Đây là điều đáng tự hào của chi bộ vì đã có những đảng viên gương mẫu trong phong trào NCKH của khoa.

Để đạt được những kết quả như vậy trong hoạt động NCKH là nhờ có sự quan tâm của Nhà trường trong việc tạo điều kiện cho sinh viên thu thập tài liệu, có sự hỗ trợ về mặt kinh phí hoạt động. Sinh viên NCKH được các thầy cô trong khoa Lịch sử tận tình chỉ dẫn; sinh viên biết học hỏi, rút kinh nghiệm từ các anh chị tham gia từ trước đó. Tuy nhiên, một thực tế cho thấy là hoạt động NCKH trong sinh viên vẫn chưa sôi nổi do còn nhiều khó khăn tồn tại:

1. Sinh viên thiếu kiên thức và kỹ năng cơ bản về các phương pháp NCKH. Có một số ngành học như ngành Việt Nam học (chuyên ngành du lịch) không có học phần về phương pháp NCKH để sinh viên được tiếp cận.

2. Khó khăn trong việc xác định đề tài nghiên cứu:Lựa chọn đề tài là khâu cực kỳ quan trọng và đóng vai trò then chốt trong việc thực hiện công trình khoa học. Bởi vì việc lựa chọn đúng đề tài nghiên cứu cũng giống như cầm được tấm bản đồ với đích đến chính xác trong tay, nó sẽ giúp sinh viên có thể xác địnhđúng lĩnh vực mà mình quan tâm và xác định được phạm vi, đối tượng và mục đích củaviệc nghiên cứu. Tuy nhiên, để có thể lựa chọn được một đề tài hay, ý nghĩa mang tínhkhả thi, đồng thời, có thể thực hiện trong khả năng của sinh viên không hề là một chuyện dễ dàng.

3. Tìm kiếm tài liệu:Sau khi đã lựa chọn được một đề tài để nghiên cứu, khó khăn mà sinh viên vấp phải chính là việc tìm kiếm tài liệu. Đây có lẽ là điều mà hầu hết tất cả các bạn sinh viênthực hiện đề tài nghiên cứu khoa học đều gặp phải. Đối với những đề tài không quá mới,thì nguồn tài liệu có phần dồi dào hơn. Và vấn đề sinh viên gặp phải lại nằm ở việc quảnlý và sử dụng như thế nào mới hiệu quả. Thông thường sinh viên sẽ tìm kiếm quá nhiềutài liệu, thậm chí, có những tài liệu không cần thiết và không liên quan đến đề tài nghiên cứu. Trong khi đó, các tài liệu nghiên cứu liên quan và thực sự cần thiết với đề tài lạikhông tìm được.

4. Xử lý số liệu: việc tìm kiếm các thông tin, số liệu đã rất phức tạp. Sau khi tìm kiếm được những thông tin cần thiết, sinh viên chủ nhiệm đề tài phải tiến hành xử lý, phân tích số liệu để đưa ra đánh giá chuẩn xác nhất. Tuy nhiên, sinh viên đôi khi không có đủ những kiến thức và kỹ năng trong việc tổng hợp, xửlý số liệu và phân tích kết quả của việc xử lý đó. Do đó những ý nghĩa của số liệu mang đến lại không được khai thác chính xác và hiệu quả.

5. Trình bày bài NCKH trước hội đồng.Bên cạnh nội dung khoa học, việc trình bày khoa học là một điều quyết định trực tiếp đến tính thuyết phục của đề tài. Khi thực hiện một đề tài trên năm chục trang (không kể phần phụ lục) với những thuật ngữchuyên ngành với những số liệu, bảng biểu, sơ đồ, hình vẽ,… thì việc trình bày theo đúng quy định và quy cách có lẽ không phải là đơn giản và tốn một thời gian nhất định.

Ngoài những khó khăn kể trên thì còn có rất nhiều khó khăn mà sinh viên khi NCKH gặp phải, điều này cho thấy, hoạt động NCKH không phải là một hoạt động đơn giản, dễ dàng mà bất kì sinh viên nào cũng có thể làm được; nhưng cũng không vì vậy mà sinh viên né tránh. Muốn hoạt động NVKH của mình mang lại hiệu quả thì sinh viên cần cân nhắc trước khi đăng kí đề tài, không được đăng kí dựa trên sở thích, đám đông. Đây là hoạt động cần sự nghiêm túc, kiên trì và có sự nghiên cứu, bỏ công sức thực sự. Vậynên ngay từ lúc này, các đồng chí trong chi bộ HVSV hãy nêu cao tinh thần học tập của mình, hãy làm tấm gương sáng để các bạn sinh viên noi theo bằng việc tìm cho mình một phương pháp học tập hiệu quả và tích cực học hỏi để nâng cao những kỹ năng nghiên cứu khoa học của mình ./.

Nguyễn Thị Kiều Loan

Chi bộ HV-SV khoa Lịch sử